In mijn serie guest blogs die ik voor Marian’s website schrijf, wil ik je graag laten kennismaken met een aantal levensverrijkende houdingen uit de mindfulness-filosofie. Elk van deze houdingen helpt je om in contact met je innerlijke verlangens te komen en vervolgens concrete actie te ondernemen, waarmee je jezelf de kans geeft om een meer vervullend en beter gebalanceerd leven te leiden.
Geduld
Ik sta bekend als ongeduldig. En dat ben ik ook. Het was echter nog veel erger, ik had vooral weinig geduld met mezelf. Ik mocht mezelf graag opjagen en opjutten, want snel en efficiënt werken was de norm. Ik leefde in de overtuiging dat dat goed was. Waarom? Omdat ik dan tijd bespaarde voor andere bezigheden. Bezigheden waarvan ik vond dat die belangrijker waren, maar die in feite meer van hetzelfde waren. Ik had altijd haast en joeg mezelf door mijn leven heen.
Haast is een ego-eigenschap die anderen niet ontziet, haast doet anderen tekort.
‘Ik moet nu ophangen, want ik moet weg.’
‘Nee, ik heb nu geen tijd om op bezoek te komen, want ik heb andere dingen te doen.’
‘Sorry, ik kan je nu niet komen helpen, want ik moet nu dringend iets voor mezelf doen.’
Iedereen die een baan heeft, kent het verschijnsel: multitasken en timemanagement. Bij sollicitaties wordt erop gehamerd dat je stressbestendig en flexibel moet zijn, dat je moet kunnen multitasken en dat je je tijd perfect kunt managen. Met andere woorden: je moet met een koel hoofd onzinnige rampen kunnen doorstaan, je moet overwerken wanneer de deadline dat bepaalt, je moet duizend afspraken, mailtjes en telefoontjes per dag kunnen afhandelen en tegelijkertijd rapporten en verslagen produceren die zonder uitzondering in stoffige archiefkasten verdwijnen.
Klinkt niet echt menselijk, he? En zien we in de praktijk dat het allemaal perfect loopt? Helaas.
We zien dat mensen van het kleinste akkefietje over de rooie raken, zich de krampen klagen als ze een uurtje langer op hun werk moeten blijven en het merendeel van hun kostbare tijd besteden aan het maken van planningen die standaard niet gehaald worden.
Ik zie mijn generatiegenoten te veel roken, te veel drinken en zich te vaak volgieten met Red Bull wanneer ze weer eens met rooddoorlopen computerogen een deadline proberen te halen. De meesten zien er, nog voordat ze veertig zijn, uit alsof ze binnenkort al hun AOW kunnen innen. En allemaal eindigen ze vroeg of laat op de sofa bij de psych of aan de hartbewaking op de IC.
Wat levert het eigenlijk op?
Waarom? Om het werk maar snel te kunnen volbrengen. Snelheid is het motto van onze samenleving. Daarom beschikken we over fastfood, supersnel internet en timemanagement. We zetten alles op alles om tijd te kunnen besparen, maar stoppen de tijd die we daarmee winnen opnieuw vol met meer van hetzelfde.
Toen internet haar intrede deed, zou e-mail ons enorm veel tijd gaan schelen, weet je nog? Inmiddels vinden veel mensen wel honderd mailtjes per dag in hun box, waardoor e-mail geen besparing maar juist een tijdverslindend monster is geworden. Dat snel niet gelijkstaat aan goed, daar hebben we geen enkele boodschap aan. En zo wordt er heel veel werk afgeraffeld, waarna er al weer nieuwe opdrachten liggen te wachten die ook weer zo snel mogelijk afgehandeld worden.
Wat levert het eigenlijk op? Niets, behalve treurige middelmatigheid en recordcijfers aan ziekteverzuim.
Voor kwaliteit hebben we tijd nodig
Neem een kind dat opgroeit. Het duurt gemiddeld twintig jaar voordat een kind naar volwassenheid groeit. Dat is een lange tijd. Toch hebben we die tijd allemaal hard nodig gehad, het had onmogelijk in tien jaar gepropt kunnen worden. Alles en iedereen moet groeien. En voor groeien is tijd nodig. Of het nu gaat om de plant op de vensterbank, de baby in je buik, een wetenschappelijk idee of een boek: alles heeft tijd nodig om tot ontwikkeling te kunnen komen. Eerst om te kunnen groeien, daarna om te kunnen bloeien.
In onze maatschappij is tijd een schaars goed geworden; tijd voor onszelf, voor anderen, voor ideeën en ontwikkelingen. Maar net als de houding streven uit mijn vorige blog is ook tijd slechts een mentaal concept, iets wat alleen in onze denkwereld leeft.
Te weinig tijd
Veel mensen klagen dat ze te weinig tijd hebben, terwijl je voor hetzelfde geld kunt denken dat je tijd genoeg hebt. Het is maar net hoe je ertegenaan kijkt. Tijd is er genoeg. Alleen denk je dat je er te weinig van hebt. En aangezien alle mensen om je heen ook denken dat er te weinig van is, loop je als een kip zonder kop mee in die mallemolen die we voor het leven aanzien.
Het streven en het verlangen naar de voltooiing van het project zorgt ervoor dat je feitelijk langs het project heen leeft. Je bent immers de hele tijd met de toekomst bezig en niet met het nu: Straks als het project af is, dan heb ik succes; dan ga ik op vakantie; dan breek ik door et cetera. Ik hoor van veel mensen dat ze in al hun oneindige ongeduld zelfs langs de ontwikkeling van hun eigen kinderen hebben geleefd: ‘Straks als-ie gaat lopen; straks als-ie naar school gaat; straks als-ie een vriendinnetje heeft’.
Tijd is nauw verbonden met geduld.
Sinds ik bewust uit de mallemolen van opdrachten en deadlines stapte, ben ik geduld steeds meer gaan waarderen. Ik heb ingezien dat geduld hetzelfde is als het gunnen van tijd. Ook dit is een vorm van bewuster omgaan met het leven en alles wat erbij hoort. Ik heb nu meer geduld wanneer ik een boek schrijf. Want ik weet dat ideeën tijd nodig hebben om tot ontwikkeling te kunnen komen.
Zodra je geduld oefent, geef je je leven een andere, nieuwe waarde. Het streven naar de voltooiing van je project kun je nu vervangen door het genieten van de ontwikkeling en groei van het project, de hele projectduur lang.
Als je met meer bewustzijn en aandacht voor het nu kunt leven, dan wordt tijd een begrip dat voortaan in dienst van jou staat, in plaats van dat jij in dienst van de tijd staat. Je hebt opeens tijd tot je beschikking; tijd verandert van een vijand in een vriend.
Het enige wat telt
Dat is nu. Gisteren is al voorbij en van morgen weet je niet of je er nog zult zijn. Zodra je het begrip tijd kunt beperken tot dit moment, en dat doe je tijdens de concentratie-oefeningen van de mindfulness-filosofie, wordt tijd vloeibaar en strekt het zich eindeloos uit.
De innerlijke ervaring van het loskomen van tijd is zeer bijzonder. Eigenlijk maak je dat nooit bewust mee. Alleen wanneer je slaapt heb je geen besef van tijd. Mediteren, zowel op een kussentje als wanneer je met aandacht de afwas doet, geeft je de kans om het besef van tijd bij je volle bewustzijn los te laten en het loskomen van tijd te ervaren.
Hoe je met minder haast meer tijd tot je beschikking hebt
Oefening
Geduld en het gunnen van tijd kun je op veel manieren oefenen.
- Als je een vervelende e-mail krijgt over een project, probeer dan eens niet impulsief te reageren.Schrijf wel een antwoord, maar wacht een dag met versturen. Als je klant op hoge poten aan de lijn hangt, zeg dan: ‘Ik heb het gelezen, maar ik even tijd nodig om hierover na te denken, ik weet nog niet hoe ik hierop wil reageren.’
Je gunt niet alleen jezelf, maar ook anderen tijd om even tot bezinning te komen en niet met zijn allen in paniek te raken. De dag erna kijk je anders tegen het probleem aan en kun je anders reageren. Een evenwichtig antwoord geeft gegarandeerd een ander resultaat dan wanneer je meteen een nijdige mail de ether in slingert.
. - Als het druk is op de zaak of thuis, trek je dan regelmatig even ergens terug waar niemand je kan storen.Loop naar buiten, naar het toilet of leg de hoorn van de haak. Ga rustig zitten of lopen, haal diep adem in je buik en probeer de lucht om je heen weg te drukken. Neem meer ruimte in met je aanwezigheid. Zet je buik en je borst flink uit en druk je romp tegen de buitenlucht aan. Probeer je voeten, je benen, je handen, je armen, je romp en je hoofd te voelen, van top tot teen.
Het bewustzijn van je lichaam geeft je vaste grond onder de voeten, het zorgt ervoor dat je weer bij zinnen komt en helder kunt denken. Met deze korte time-outs gun je je lichaam en geest een rustpauze, waardoor je weer wordt opgeladen. Beter voor jezelf en beter voor je omgeving.
. - Kies een routineuze bezigheid en voer deze met aandacht en geduld uit.Het maakt niet uit wat het is: aardappels schillen, de auto wassen, koffiezetten, een koekje eten. Probeer de handeling als een vorm van kunst te zien, zoals Japanners het zetten van thee als een kunstritueel zien. Besteed er de grootste aandacht aan, zonder je te verliezen in gedachten over andere dingen. Adem rustig, kijk naar hoe je handen hun werk perfect uitvoeren, geniet van de beweging zelf, voel en proef en ruik.
Het gaat niet om het resultaat (die pan met geschilde aardappels of die glanzende auto) het gaat slechts om de handeling zelf. Blijf met je concentratie bij de handeling zolang je deze uitvoert. Je zult merken dat als je dit bewust en met overgave doet, de tijd wegvalt en je rust kunt vinden in een alledaags klusje dat je normaal haastig zou afraffelen. Hierin schuilt de kracht van mindfulness: klusjes zijn niet langer obstakels die je van het echte leven afleiden. Ze zijn het leven zelf.
.
Succes!
Marisa
