6 Manieren om met gekwetste gevoelens om te gaan

6 manieren om met gekwetste gevoelens om te gaan

Iedereen heeft wel eens last van gekwetste gevoelens. Maar hoe kun je hier handig mee omgaan, zodat je niet dagenlang met een steen in je maag blijft rondlopen? In deze blog/podcast geef ik je mijn beste tips.

Gekwetste gevoelens - een lezersvraag

Ik kreeg een lezersvraag hoe je het beste kunt omgaan met situaties waarin je gekwetst wordt. Een prachtige vraag waar ik natuurlijk graag op inga.

Vooral als je HSP-er bent, zijn dit soort gevoelens extra heftig. Dat komt doordat mensen die hoog gevoelig zijn, zoals ik, geen filter hebben om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden. Daardoor ervaar je elke prikkel even intens, ook al gaat het om onbelangrijke dingen. Je kunt je misschien voorstellen dat wanneer je gekwetst bent, dit extra overweldigend is. Het kan rauw op je dak vallen en je dagenlang in de greep houden.

Lees- en/of luistertip: Wat te doen als je overweldigd bent..

Gekwetst zijn, zou je kunnen zien als de overtreffende trap van teleurgesteld zijn. Wanneer je ergens hoge of heel specifieke verwachtingen van hebt, is de kans groter dat je teleurgesteld raakt of dat het anders uitpakt dan je had gehoopt of verwacht. Met minder verwachtingen en een open mind is de kans groot dat je aangenaam verrast wordt en dat je er meer energie van krijgt.

Gekwetst worden, is vooral gekoppeld aan het gedrag van een persoon, terwijl teleurgesteld zijn, meestal te maken heeft met een bepaalde verwachting of uitkomst die niet is uitgekomen. (Dit kan natuurlijk ook komen doordat iemand zijn of haar afspraken niet nakomt.) Als gevolg van de teleurstelling kun je gekwetst raken. 

Als iemand bijvoorbeeld bot of onhandig reageert wanneer je aangeeft dat je teleurgesteld bent. Of erger nog: als iemand je bewust probeert pijn te doen met zijn of haar woorden.

Maar om meteen met goed nieuws te beginnen: je kunt gelukkig een aantal dingen doen om met dit soort nare gevoelens om te gaan zodat je er niet dagenlang mee blijft zitten.

Wil je graag iemand vergeven en het loslaten? Check dan de Meditatie Playlist waaronder de meditatie: loslaten van een 'giftige' relatie.

De oorzaak van gekwetst worden

Te hoge of te specifieke verwachtingen zijn de oorzaak van vele teleurstellingen. Persoonlijke afwijzing is de voornaamste oorzaak dat je gekwetst bent. Met persoonlijke afwijzing bedoel ik dat je een actie, handeling, uitspraak of opmerking van iemand koppelt aan wie jij bent. Je betrekt het op jezelf en gelooft ook nog dat het waar is. 

Iemand komt zijn of haar afspraak niet na. Dit voel jij als een persoonlijke afwijzing, terwijl de ander ook gehinderd kan zijn door iets compleet anders wat niets met jou te maken heeft. 

Nog een ander, simpel voorbeeld. Stel je hebt net een nieuwe broek gekocht. Vol trots trek je hem aan naar je koffieafspraak met een vriendin. Zij ziet je aankomen en kijkt afkeurend naar je broek. Ze is duidelijk niet net zo enthousiast als jij over je outfit. Sterker nog, ze zegt dat hij je niet flatteus staat en dat zij er nooit dat geld voor had betaald. Je voelt je teleurgesteld en zelfs gekwetst door de manier waarop ze het zegt.

Dat deze vriendin jouw nieuwe aanwinst stom vindt, wil niet zeggen dat ze jou stom vindt. Het is haar mening over jouw kleding, niet over jou. Het betekent zelfs niet dat de broek feitelijk gezien stom ís, want misschien vindt iemand anders de broek ook wel onwijs gaaf.

Als je denkt: ‘jammer dat ze hem niet mooi vindt’, dan is de kans groot dat je alleen een beetje teleurgesteld bent. Maar als je denkt: ‘ze keurt mij af’, dan is de kans groot dat je niet alleen teleurgesteld maar ook flink gekwetst bent. Je betrekt de mening van een ander op jou als persoon. 

Een ander, wat extremer voorbeeld: stel dat deze vriendin tijdens de koffie vertelt dat ze geen energie meer uit jullie vriendschap haalt en dat ze het contact met jou wilt verbreken… Dat is nogal wat. Zeker als jij de connectie niet als belastend ervaart maar juist waarde hecht aan jullie connectie, kan de onverwachte boodschap keihard en diep binnenkomen. 

Nu ligt het veel meer voor de hand dat je er allerlei negatieve en pijnlijke gevoelens aan koppelt die je op jezelf betrekt.

Tip 1: Je hebt altijd een keuze

Hoe verdrietig, pijnlijk of onuitstaanbaar een situatie ook is, je hebt altijd een keuze welke van de twee benaderingen je kiest. Achter elke negatieve of droevige situatie schuilt ook een positieve kant. Kun je die zien? 

Misschien, als je heel eerlijk naar jezelf bent, was jullie vriendschap ook meer een ‘moetje’ dan dat het je energie opleverde. Of misschien keek je te veel naar haar op, waardoor je jezelf onbewust omlaaghaalde? Bijvoorbeeld met gedachten zoals:

• Ik ben niet goed, leuk of lief genoeg
• Ik ben de vriendschap niet waard
• Ik ben een saai persoon waar je op uitgekeken raakt
• Ik word altijd afgewezen

Natuurlijk is deze situatie heel persoonlijk en pijnlijk. Jouw vriendin wil immers geen contact meer met jou. Toch heb je in grote lijnen 2 manieren om ermee om te gaan:

1. Of je bekijkt de situatie vanuit begrip en compassie -> de positieve benadering
2. Of je betrekt de situatie op jezelf door er allerlei conclusies aan te koppelen dat jij als persoon niet oké of niet goed genoeg bent ->  de negatieve benadering.

Kernboodschap is: maak een situatie niet te persoonlijk. Als iemand bijvoorbeeld niet meteen reageert op een berichtje, wil dat niet zeggen dat hij of zij jou negeert, geen zin in jou heeft of jou niet aardig vindt. Het betekent eerder dat diegene even met z’n aandacht bij andere dingen is.  

Tip 2: Wat is de boodschap?

Gekwetst worden, heeft te maken met de kwetsuren in jezelf. Iemand zegt of doet iets wat jou kwetst. Dat gebeurt alleen wanneer jij daar gevoelig voor bent. Het wil niet zeggen dat ieder ander zich hierdoor net zo gekwetst zou voelen als jij. Een manier om met gekwetste gevoelens om te gaan, is door ze aan te kijken in plaats van ze weg te stoppen of ze te veroordelen (hierover straks meer). Verken je gekwetstheid en stel jezelf de vraag:

• Waarom voel ik mij gekwetst? 
• Welke angst zit erachter?
• Wat trek ik me (te) persoonlijk aan?
• Heb ik anderen over mijn grens laten gaan?
• Ben ik zelf over mijn eigen grens heengegaan door te veel (aandacht, energie, tijd, moeite) aan de ander of een situatie te geven?
• Had ik andere (te hoge of te specifieke) verwachtingen? 

Onderzoek welke kwetsuren er achter jouw gekwetste gevoelens schuilgaan. Stel dat je erachter komt dat een groep vrienden afgelopen week een zoom-borrel had waar jij niet voor was uitgenodigd. Je kunt je hierdoor afgewezen en gekwetst voelen. Laat deze gevoelens er dan zijn en kijk wat het je te zeggen heeft. Ben je bang dat je buiten de groep valt? Stel je dan de vraag: ís dat ook zo of is het alleen mijn angst? (spoiler: ja, meestal wel!)

Probeer naar de situatie, waardoor je gekwetst bent, te kijken vanuit begrip en compassie. Misschien ben jij geen grote drinker en dachten je vrienden dat ze jou er geen plezier mee zouden doen om je uit te nodigen? Misschien kom jij meer tot je recht als je één op één met ze afspreekt, bijvoorbeeld tijdens een koffie-to-go wandeling. Deze gedachte kan ook fijn zijn, want jouw vrienden kennen jou namelijk heel goed en houden juist rekening met je.

Kortom, de reden dat jij niet bent uitgenodigd, wil niet zeggen dat ze jou niet leuk vinden. Wees daarom voorzichtig met het trekken van te snelle conclusies. En geef eventueel aan dat je het leuk zou vinden om er een volgende keer wél bij te zijn. Of vraag wat de reden is dat ze jou er niet voor hadden uitgenodigd. Kleine kanttekening: doe dit dan op een rustige toon, zodat het niet als een verwijt of aanvallend overkomt.

Tip 3: Maak het gevoel concreet

Wat is de achterliggende reden dat je gekwetst bent? Bijvoorbeeld:

• Ik voel me genegeerd
• Ik voel me verraden
• Ik voel me bedrogen
• Ik voel me in de steek gelaten
• Ik voel me niet serieus genomen
• Ik voel me afgewezen
• Ik voel me veroordeeld
• Ik voel me niet goed genoeg
• Ik voel me misbruikt

Als je de zin hebt gevonden die het beste omschrijft of samenvat wat het gekwetst zijn weerspiegelt, kun je een stap verder gaan om uit te dokteren wat de werkelijke bron hiervan is. Dit kan confronterend zijn, maar het is bedoeld om diepere research in jezelf te doen om jezelf te helen en sterker te maken en – ook niet onprettig – om jezelf te verlossen van het nare, gekwetste gevoel. 

Gebruik je gekwetste gevoel om meer over jezelf te weten te komen. Zie je gevoel als een spiegel waar je in kunt kijken.

• Is iemand onaardig tegen je? -> Hoe aardig ben en praat je tegen jezelf?
• Word je door iemand genegeerd of buitengesloten? -> Welke eigenschap of kwaliteit zie je niet van jezelf?
• Keurt iemand je ergens op af? -> In hoeverre keur jij (dit van) jezelf af? Of in hoeverre ben jij (hier) onzeker over jezelf?

Tip 4: Wees lief voor jezelf

Als je gekwetst bent, kun je de neiging hebben om een rake opmerking terug te kaatsen, om weg te lopen van de situatie, jezelf wijs te maken dat het je niks doet of om ontredderd en gekwetst achter te blijven. Geen van deze reacties helpt jou (noch de ander) om je beter te voelen. Deze reacties komen voort uit een van de drie overlevingsstrategieën: vechten, vluchten, bevriezen. Probeer hier niet aan toe te geven maar wees extra lief voor jezelf.

Misschien heb je de neiging om jezelf te veroordelen, omdat je jezelf bijvoorbeeld een watje vindt of dat je jezelf straft omdat je anderen (of zelf) over je grens hebt laten gaan. Maar met dat soort reacties maak je het jezelf nóg moeilijker, terwijl je juist het tegenovergestelde nodig hebt: zelfcompassie en begrip. Met zelfcompassie en begrip verzacht je jouw gekwetste gevoelens en blijf je uit de overlevingsmodus.

Een andere manier om lief voor jezelf te zijn, is door tegen jezelf te zeggen: ‘Ik vergeef mezelf’. Betrap je jezelf op een negatieve gedachte over jezelf? Vergeef jezelf erom. Maak jezelf geen verwijten maar vergééf jezelf. Je zal merken dat het oplucht.

Hou van jezelf. Het start allemaal bij jezelf. 

Kun je hier nog wat ondersteuning in gebruiken?  Check hier de 21 stappen plan >>

Tip 5: Doe iets creatiefs

De eerste stap om met gekwetste gevoelens om te gaan, is accepteren dat je je zo voelt. Bedenk vervolgens wat je kunt doen om in een neutralere of meer opgewekte stemming te komen. Een goede manier om je beter te voelen, is door iets creatiefs te gaan doen. Ga tuinieren, puzzelen of kleuren in een kleurboek voor volwassenen. Het maakt niet uit wat het is of hoe goed je erin bent, zolang je het maak leuk vindt om te doen!

Zodra je creatief aan de slag gaat, kom je meer uit je hoofd en kun je beter ontspannen. Hierdoor kom je automatisch ook in een rustigere mood, omdat je vanzelf minder piekert. Ook fijne muziek kan een verzachtend effect hebben op gekwetste gevoelens. Combineer de muziek bijvoorbeeld met de creatieve bezigheid.

Tip 6: Welke betekenis geef je eraan?

Als iemand je uitscheldt voor ‘rotwijf’ kun je je gekwetst en beledigd voelen. Maar als iemand hetzelfde tegen jou zegt in het Chinees of Arabisch zal het waarschijnlijk weinig of niets met je doen, gewoon omdat de woorden geen betekenis voor je hebben (tenzij je natuurlijk de taal spreekt ;-)). Woorden krijgen pas een betekenis als jij er een betekenis aan geeft. Pas als een (scheld)woord je emotioneel iets doet, kun je je beledigd of gekwetst voelen.

Is iemand beledigend naar je? Probeer de emotie los te koppelen en de opmerking als losse woorden te zien. Het zegt in de meeste gevallen meer over degene die deze woorden gebruikt dan over jou. Met dit in je achterhoofd, lukt het misschien makkelijker om meer afstand te nemen tussen wat er is gezegd of gebeurd en jou. 

De slogan die mij helpt op het moment dat ik me gekwetst voel, is: ‘Accepteer dat wat er is. Laat los wat is geweest. En heb vertrouwen in wat kan zijn’. Vooral op moeilijke momenten, hou ik mij vast aan deze uitspraak. Daardoor lukt het me makkelijker om een situatie of lastig gevoel los te laten.

With love,

Uitgelicht in deze aflevering: 

• Gratis Workshop Verhoog je Energie Niveau
• Ben ik een HSP?
• 21 daagse programma: journaling
• Boek 5 stappen per dag - editie Hooggevoeligheid
• Volg me op Instagram!
• Connect met mij op Facebook!