Ik heb twee pubers in huis. Aangezien ik me soms bijna hardop verbaas over de metamorfose die ze zo plotseling doormaken, voelde ik de behoefte om deze bevindingen te delen. Ik plaatste daarom een aantal weken geleden, een bericht over mijn persoonlijke observatie m.b.t. het zichtbaar ‘pubergedrag’ hier in huis.
Schrijven is voor mij nog altijd de beste manier om grip te krijgen op mijn eigen gedachten en verwonderingen. Dat bericht ging viraal! Blijkbaar beschreef ik een universeel beeld. Het bericht werd echt massaal, geliked, gedeeld en de reacties waren niet meer te tellen. Het deed me goed, mijn pubers gedragen zich volstrekt conform het maatschappelijk tijdsbeeld.
En na de theatershow van ‘omdenken’ en het boek: ’Lastige kinderen? Heb jij even geluk’, beiden van Berthold Gunster, ben ik er helemaal gerust op dat het wel goed komt met die twee van mij. Misschien nog wel belangrijker: dat ik me daar ook vooral niet mee moet bemoeien!
Nou was ik al overtuigd van het principe dat opvoeden vooral ‘voorleven’ is. Het gaat er niet zozeer om wat je allemaal zégt, het gaat er vooral om wat je dóet. Stoppen met opvoeden en je beperken tot ‘zorgen voor’. Dat is de boodschap van Berthold.
En wat houdt dat zorgen voor dan in? (Behalve eten en drinken en veiligheid, m.n. als ze nog klein zijn natuurlijk).
Wat ik vooral meegenomen heb van zijn boodschap is het volgende:
Wat heeft een kind wel nodig?
- Erkenning
- Autonomie
- Competentie
Erkenning: het gevoel dat je gezien en gehoord wordt. Dat je mag zijn wie je bent. Dat er van je gehouden wordt om wie je bent. Dat je goed bent zoals je bent. Dat je talenten gewaardeerd worden, dat je eigenaardigheden geaccepteerd worden.
Autonomie: het gevoel dat je wat in te brengen hebt. Dat er naar je geluisterd wordt. Dat jouw mening er toe doet. Dat je serieus genomen wordt. Dat je mag meepraten en meebeslissen. Dat je integriteit gerespecteerd wordt. Dat je een bepaalde mate van zelfstandigheid en zelfbestuur wordt gegeven.
Competentie: het gevoel dat je bekwaam geacht wordt, bekwaam bent. De kans krijgt om je bekwaamheid te oefenen en te laten zien. Dat er vertrouwen is, je het vertrouwen krijgt. En zo het vertrouwen in jezelf ontwikkelt.
Toen ik dat zo op een rijtje voorgeschoteld kreeg dacht ik: ‘logisch’. Want eigenlijk gelden deze drie voorwaarden voor iedereen! Misschien is het wel zo dat veel volwassenen hiermee worstelen omdat de opvoedingsideeën vele decennia lang heel anders waren? We zijn allemaal het ‘product’ van onze opvoeding, onze ervaringen, onze omgeving en de manier waarop we daarmee omgaan.
Mijn boodschap aan alle ouders is dan ook: stop met opvoeden en ’voedt’ je kind met erkenning, autonomie en competentie.
Geef zelf het goede voorbeeld en heb vertrouwen in je kinderen. Ze kunnen op jou terug vallen, dus laat ze zichzelf en de wereld ontdekken op hun eigen manier en in hun eigen tempo. Wat betreft dat goede voorbeeld: heb jij nog werk te doen op het gebied van jezelf erkend weten? Je gevoel van autonomie of competentie?
Hoe is het met jouw zelfbeeld, jouw zelfvertrouwen, je zelfrespect?
Als jij het belangrijk vindt dat jouw kinderen vol zelfvertrouwen hun toekomst tegemoet gaan is het jouw verantwoordelijkheid zelf op een constructieve manier met jezelf en je leven om te gaan.
Dus als je merkt dat jij vooral bezig bent met jezelf ongeveer onzichtbaar te maken en alles te offeren voor je gezin en je jezelf dreigt te verliezen in zorgen voor en zorgen maken om, dan heb ik hieronder een paar tips voor je.
Erken jezelf
- Geef jezelf erkenning, wees niet langer afhankelijk van de erkenning van anderen.
- Wees trots op jezelf. Je talenten zijn nuttig en nodig, niet vanzelfsprekend.
- Je bent helemaal goed zoals je bent.
- Gun jezelf je fouten en tekortkomingen. Je bent een mens, geen heilige.
- Vergelijk jezelf niet met anderen. Iedereen is uniek en iedereen is gelijkwaardig.
- Zorg goed voor jezelf. Jezelf geven wat je nodig hebt is pure zelfliefde.
Stap uit de slachtoffer rol
- Neem het heft in eigen handen, je bent verantwoordelijk voor je eigen leven.
- Bedenk hoe je het wel wilt, i.p.v. klagen over alles wat niet naar je zin is.
- Het probleem kan zo gek niet zijn of er is een oplossing voor.
Focus op de oplossingen, niet op het probleem.
- Spreek je uit. Jouw mening, jouw gevoelens en jouw ideeën zijn net zo waardevol als die van een ander.
- Bedenk wat belangrijk voor je is en richt daar je leven op in. Stel prioriteiten.
- Maak je niet druk over wat andere mensen van je denken.
- Maak werk van je dromen en idealen, stel niets uit.
- Wees assertief, geen pleaser.
Vertrouw op jezelf:
- Ga uitdagingen niet uit de weg. Je hoeft niet alles meteen te kunnen. Vaardigheden ontwikkel je door te doen. Geef jezelf die kans.
- Denk positief. Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het wel gaat. Er zijn vele wegen naar Rome. Vertrouw op je creativiteit.
- Fouten maken is niet erg.
- Blijf jezelf ontwikkelen, blijf leren en ontdekken.
- Visualiseer een goede uitkomst bij situaties die je spannend of moeilijk vindt.
De essentie is, dat een goed voorbeeld voor je kinderen zijn betekent, dat je ze leert hoe ze voor zichzelf moeten zorgen. Hoe ze zich zelfstandig redden is een wereld die heel complex is. Hoe ze het vertrouwen leren hebben in zichzelf dat ze in staat zullen zijn om iedere situatie het hoofd te bieden. Dat ze hun eigen talenten en creativiteit leren waarderen en gebruiken.
Van jezelf houden, jezelf ontwikkelen en goed voor jezelf zorgen is dus eigenlijk de basis van de opvoeding van je kinderen. Je moet jezelf het waard vinden om te kiezen voor de dingen die belangrijk voor je zijn en in staat zijn om te kiezen voor de dingen die belangrijk voor je zijn. Een gezond zelfrespect en vitaliteit zijn de pijlers voor een dynamisch en bezield leven. Dat is toch wat ik mijn kinderen vooral mee wil geven.
Volg je hart, volg je passie. Doe wat je leuk vindt en houd van wat je doet met heel je ziel en zaligheid. Wees mild voor jezelf en laat angst je lot niet bepalen. Zoek altijd naar de mogelijkheden in plaats van te kijken naar de beperkingen.
Pubers opvoeden lastig? Dat valt eigenlijk wel mee, mezelf opvoeden, dat is nog het lastigste stuk! Die pubers hebben een natuurlijke, innerlijke drang naar erkenning, autonomie en competentie. Aan ons, als ouders, de taak om dat de ruimte te geven en ondertussen als ‘waterdragers’ achter ze te staan, waar ze ook gaan. Ons huis open te stellen als het meest gemoedelijke en gastvrije hotel. Los te laten en te vertrouwen, in oneindige liefde.
Vooral een voorbeeld te zijn over hoe je een authentiek, verantwoordelijk en bezield leven leidt.
Practice what you preach!
Vind je het lastig om van jezelf te houden? Wil je graag een steuntje in de rug bij het leren houden van jezelf? Dan is de online cursus ‘Van Jezelf Houden in 21 stappen’ misschien iets voor jou!
Check gerust ook de Girls Gedachten en Mooie Momenten eens hier…
