Iedereen kan overspannen raken. Dat is echt niet alleen voor de ‘watjes’ onder ons. Juist niet. Degenen die steeds een tandje bijzetten zijn vatbaar om uiteindelijk over al hun grenzen heen te gaan en totaal overspannen te raken.
Overspannen of overprikkeld?
Oorzaken:
Je raakt overspannen als er teveel van je verwacht wordt in een korte periode (enkele maanden) waarbij allerlei, voor jou, stress gevende factoren of situaties zich opstapelen.
Overspannenheid wordt vaak gerelateerd aan werkdruk. Maar dat hoeft echt niet altijd zo te zijn. Ook huisvrouwen en scholieren kunnen overspannen raken.
Als je hoog sensitief bent ligt overspannenheid altijd op de loer als je niet leert om heel goed voor jezelf te zorgen.
Overprikkeling is meestal goed op te lossen door op tijd pauzes en rust in te lassen. Om je zenuwstelsel letterlijk rust te gunnen door middel van stilte en beperkte zintuigelijke input. Door even te slapen, te mediteren, te douchen of een wandeling te maken in de natuur bijvoorbeeld.
Als de ontspanning maar niet komt raken alle zenuwen letterlijk te gespannen met alle reacties van dien. Meestal voel je dat dan ook in je spieren, er komt spanning op te staan. Bekende plekken zijn nek, schouders en je onderrug. Maar ook je darmen kunnen opspelen of je krijgt last van je maag.
Een continue staat van overprikkeling kan uiteindelijk leiden tot overspannenheid. En overprikkeling kan ontstaan door zowel interne factoren (piekeren, lichamelijke klachten, emoties, vermoeidheid etc.) als externe factoren (geluid, mensenmenigte, teveel taken/activiteiten achter elkaar etc.)
Als de balans tussen prikkels en ontspanning langdurig ontspoort, kom je in de gevarenzone terecht.
Je lichaam probeert je heus wel te beschermen tegen dit gevaar. Maar herken jij de signalen?
Klachten overspannen en/of overprikkeld
In het beginstadium o.a.:
- Gejaagd gevoel
- Futloos, geen zin hebben in de dagelijkse dingen
- Snel geïrriteerd
- Sneller ruzie maken.
- Moeite met concentreren
Als de situatie voortduurt, ontstaan vaak ook lichamelijke klachten zoals o.a.:
- vermoeidheid,
- hoofdpijn
- pijnlijke en gespannen spieren
- rug- en/of nekklachten
- spijsvertering problemen
Ook allerlei psychische klachten kunnen ontstaan als de situatie voortduurt.
Psychische klachten zijn o.a.:
- niet kunnen slapen,
- veelvuldig piekeren
- depressieve gedachten
- huilbuien
- moeite met juiste perspectief (dingen niet meer goed in de juiste proporties kunnen beoordelen e.d.).
Ieder persoon reageert anders op overspannen zijn en daarom kunnen er symptomen zijn die niet genoemd zijn maar wel overspannen gerelateerd zijn.
Overspannen / Burn out
Als deze overspannen toestand blijft duren, ontstaat er uiteindelijk een burn-out. Dan geeft je lichaam het ultieme noodsignaal en geeft er letterlijk de brui aan, totaal opgebrand en alle reserves uitgeput.
Ook hier krijgen steeds meer mensen mee te maken. Een burn-out kan het gevolg zijn van jarenlange overbelasting, maar in heftige gevallen kan zoiets ook in enkele maanden ontstaan, afhankelijk van de mate van ‘negeren’ van de signalen.
Ik ben een expert in het negeren van signalen en doordouwen waar al lang geen reserve potjes meer zijn. Alle stadia van overspannen zijn en burn-out (meerder keren) ken ik persoonlijk.
En ondanks dat ik mijn hoog gevoeligheid inmiddels best kan waarderen als een positieve eigenschap, vecht ik nog regelmatig met de grenzen die het met zich meebrengt.
Want ik ben eerder aan mijn ‘tax’, ik heb veel meer rust en regelmaat nodig dan de gemiddelde mens. Ja, ik kan slecht met ‘druk’ omgaan, ik raak van slag in grote mensenmenigten, een volle agenda levert al bij voorbaat stress op etc. etc. Allemaal dingen waar ik soms ontzettend van kan balen en als heel beperkend ervaar.
En ondanks dat ik heel goed weet wat ik nodig heb om ervoor te zorgen dat er geen overprikkeling optreedt, gebeurt het mij ook nog regelmatig dat het me niet lukt om goed voor mezelf te zorgen en er uiteindelijk toch overprikkeling ontstaat.
Een keer is niet erg, maar als het te lang duurt, komen de signalen. En gelukkig heb ik ondertussen geleerd wat die signalen mij vertellen en dat het de hoogste tijd wordt om mezelf weer even op nummer één te zetten.
Een beetje een idioot signaal, maar als ik vertwijfeld door de supermarkt loop en echt, met de beste wil van de wereld, niet kan bedenken wat we vanavond gaan eten, weet ik dat ik in het ‘rood’ kom. Mijn focus, concentratie en creativiteit laten het volledig afweten.
E.H.B.O.
Eerste Hulp Bij Overprikkeling:
- Zoek even de stilte op en zorg dat je even alleen bent
- Ga naar buiten, de natuur in voor frisse lucht en beweging.
- Adem even bewust diep in en uit vanuit je buik
- Laat je schouders masseren
- Zet de t.v., radio, computer en telefoon uit
- Neem een uitgebreide douche en visualiseer dat alle zorgen en spanningen van je af glijden het afvoerputje in
- Ga slapen
Eerste Hulp Bij Overspannenheid:
- Neem acuut rust!
- Praat erover met mensen die je vertrouwt en die je een warm hart toedragen
- Bespreek het met je werkgever, misschien kun je een tijdje minder werken of je voor een periode ziek melden om rust te nemen en erger voorkomen
- Ga elke dag wandelen. Het brengt je geest tot rust en de beweging zal je goed doen.
- Doe dingen die je leuk vindt om te doen, om je geest weer ineen positieve flow te brengen
- Stel prioriteiten in je dagprogramma en kies
- Vraag hulp bij taken die je nu even teveel zijn
- Durf ‘nee’ te zeggen
- Maak een analyse, eventueel samen met iemand die jou goed kent, wat de oorzaken zijn van je overspannenheid
- Neem rust! ( ja, deze staat er 2 x, de belangrijkste tip).
Als je deze EHBO tips zo op een rijtje ziet staan, zijn het eigenlijk gewoon alledaagse dingen die je jezelf dagelijks zou moeten gunnen. Gewoon elke dag voor jezelf zorgen, voorkomt dat je uiteindelijk in een overprikkelde of overspannen toestand geraakt.
Toch weet ook ik dat het soms heel lastig is. Het heeft alles te maken met jezelf de moeite waard vinden om goed voor te zorgen. En niet steeds het belang van de ander voor laten gaan op jouw eigen belang, namelijk jouw gezondheid en vitaliteit.
Just Be You heeft alles te maken met goed voor jezelf zorgen.
Goed voor jezelf zorgen is de ultieme vorm van zelfliefde en jezelf op waarde schatten. Maar andersom werkt het ook, als jij beter voor jezelf gaat zorgen ga je vanzelf meer van jezelf houden. En zo is het cirkeltje dan eindelijk rond.
Vind jij het moeilijk om jezelf op de eerste plaats te zetten? Weet je niet waar te beginnen? Ik heb deze zoektocht zelf gemaakt en al mijn successen gebundeld in een uitgebreid en ondersteunend programma. Klik hier om deze e-Cursus te bekijken ...
Ik zit sinds 1 april overspannen in de ziektewet. Ik lees je tips. Maar vind het moeilijk om ze te zetten. Heb problemen met mijn oudste van 6 en heb ook nog een baby van 1 in huis. Dus rust nemen is erg lastig. Mijn psych en bedrijfsarts zijn het ook niet met elkaar eens. Ik zit in een impasse. Heb jij tips voor me?
Dankjewel voor je bericht en vertrouwen, Claudia. Ik heb zelf 2x in een burn-out gezeten en dat is iets wat ik nooit meer mee wil maken. Belangrijkste is het luisteren naar jezelf en naar wat jij nodig hebt en niet wat iemand anders denkt dat goed is voor jou. De antwoorden zitten allemaal in je maar daar dien je dan wel naar te luisteren. ❤️ Ik heb vele artikelen op mijn website staan met betrekking tot luisteren naar jezelf, burn out etc. Je kunt hiervoor de zoekfunctie bij http://www.justbeyou.nl/blog gebruiken. Accepteer dat wat er is. Laat los wat is geweest. Heel belangrijk geniet van wat er nu is en heb vertrouwen in wat kan zijn.
[…] dat je je daarna veel fijner had gevoeld dan na de scroll-actie. Helemaal wanneer je al gaar en overprikkeld bent na een drukke […]
Op puntje 14 na heb ik al deze punten gehad (jarenlang) en genegeerd óf het is verkeerd behandeld.
Met rug- en nekklachten kwam ik bij de fysio- manueel- en cesartherapeut en werd ik voor rugklachten doorgestuurd naar het pijncentrum en naar een multidisciplinaire training waar ik volledig gesloopt uit terug kwam. Met behulp van een psycholoog heb ik nu alles weer redelijk op orde.
Fijne jaarwisseling.
Ik vind dit echt een heel heel fijn artikel!!
Thnx.. Na 10 x in dezelfde valkuil te zijn getrapt hoop ik tocht echt dat ik onderhand ook eens de eerste signalen op kan gaan merken! Moeilijk hoor!
Ik wens je hele fijne dagen
Liefs joyce