Regelmatig zien we de term antioxidanten of de kreet ‘boordevol antioxidanten!’ voorbij komen. Heel leuk allemaal, maar wat is dat nou precies? Je weet dat het gezond is, maar hebt eigenlijk geen idee waarom. Een stukje beknopte uitleg:
Oxidatie en vrije radicalen
Oxidatie is een biologisch proces in het lichaam. Dit proces komt voor bij de omzetting van voedingsenergie naar bio-energie. Oxidatie is dus een heel nuttig, van levensbelang proces wat er voor zorgt dat diverse lichamelijke functies in gang worden gezet. Tijdens het oxideren komen afvalstoffen vrij, de zogenoemde vrije radicalen. Vrije radicalen zijn schadelijk voor het lichaam: na het oxideren zijn atomen en moleculen van de vrije radicalen instabiel geworden en om weer ‘compleet’ te worden doen ze er alles aan om de benodigdheden hiervoor weg te kapen uit andere delen van het lichaam, zoals DNA, celmembranen en belangrijke eiwitten. Op dat moment zijn de vrije radicalen schadelijk voor het lichaam, en daarbij komen de antioxidanten om de hoek kijken.
Antioxidanten
Antioxidanten vormen een groep stoffen die o.a. cellen, weefsels en DNA beschermen tegen de vernietigende kracht van oxidatie. De antioxidantenzymen worden door het lichaam zelf uit andere moleculen vervaardigd. Hun functie is het neutraliseren van de vrije radicalen, wat zo dicht mogelijk bij de bron gebeurd. Beschouw het als een quarantaine: hierdoor worden verdere escalaties voorkomen. Speciale antioxidantenzymen worden Superoxide Dismutase genoemd. Daar waar nutritionele vrije radicalenbeschermers, dus bestaande uit vitaminen en mineralen, slechts één of twee vrije radicalen kunnen neutraliseren, kan het Superoxide Dismutase-enzym met duizenden vrije radicalen reageren zonder daarbij zelf zijn functie te verliezen. Het is dus van belang dat er continu aanvoer van antioxidanten plaatsvindt!
Het constructieve nut van oxidatie
Via een ingewikkeld proces vernietigen witte bloedlichaampjes lichaamsvreemde stoffen, waardoor vrije radicalen ontstaan. Deze vrije radicalen breken en doden het antigeen. Het heeft ook nut bij de vorming van hormoonachtige stoffen die ontstaan uit onverzadigde vetzuren. Dit levert een positieve bijdrage bij ontstekingsprocessen en aan het immuunsysteem. Daarnaast vindt functionele oxidatie plaats bij het ontgiftingsproces in het lichaam.
Gevolgen van oxidatieve stress
Bij oxidatieve stress is de balans tussen de vrijeradicalenvoming en de antioxidantverdediging verstoord. Hierdoor kunnen klachten en ziekten optreden, zoals hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, reumatische aandoeningen, storing in het immuunsysteem, anemie en versnelde veroudering.
Voedingsstoffen met antioxidantwerking
Zorg voor een variërende inname van diverse groenten, fruit, peulvruchten, (volkoren) graanproducten, melk, eieren, vis en plantaardige oliën. Vitaminen, mineralen en aminozuren bevatten antioxidanten en hier word je lichaam blij van. Zorg voor voldoende inname van vitamine B (complex), vitamine C, vitamine E, zink, selenium, ijzer en l-tryptofaan. Ook groenethee-extract levert een bijdrage. Waardevolle groenten en fruit met antioxidatieve eigenschappen zijn onder andere aardbeien, blauwe bessen, sinaasappels, kiwi’s, rode grapefruit, bananen, tomaten, boerenkool, spinazie, bietjes, uien, bloemkool, bladsla en maïs.
Gun jezelf het beste en zorg voor een ruime dagelijkse dosis groente en fruit. Je lichaam zal je dankbaar zijn!